GHOR en GGD voorzien vluchtelingen van medische zorg

De GHOR coördineert medische zorg op de opvanglocaties. De GGD is betrokken vanwege infectieziektebestrijding, jeugdgezondheidszorg en inspectie op locatie. Een essentiële samenwerking, want na verloop van tijd neemt GGD de zorg over. Wij vroegen een aantal teamleden van GHOR hoe zij vluchtelingen in regio Gelderland-Midden voorzien van zorg. Benieuwd hoe de crisisorganisatie werkt en welke impact een crisis als deze heeft op onze collega’s? Lees snel verder.

Samenwerken tijdens crisis

Tijdens een crisis leveren allerlei organisaties zorg. Denk aan ambulancediensten, tandartsen, de GGD, GGZ-instellingen, slachtofferhulp en apothekers. Zij leveren acute gezondheidszorg, maar ook publieke gezondheidszorg, zoals jeugdgezondheidzorg, psychosociale hulp of bestrijding van infectieziekten. Het is belangrijk dat deze organisaties goed samenwerken. Ook tijdens de Oekraïne crisis. Daar zorgt de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) voor. De GHOR maakt afspraken met zorgpartners in Gelderland-Midden, zodat Oekraïense vluchtelingen de zorg krijgen die zij nodig hebben.

Team GHOR

Team GHOR is een klein team bestaande uit 10 vaste professionals dat in crisistijd uitbreid kan worden. Het is een team dat een kei is in opschalen en overdragen, elke dag weet te bewegen naar wat er gevraagd wordt en wat het hardste nodig is. Zij activeren het enorme netwerk van zorgpartners. Ze werken samen met collega-organisaties zoals de ambulancezorg en GGD, externe zorgpartijen zoals het Rode Kruis en huisartsen. We spreken Sandra Thomassen (teammanager GHOR) en Nanda Jurjus (adviseur strategie en beleid GHOR) over de organisatie van crisiszorg in Gelderland-Midden.

Netwerk van zorg- en veiligheidspartners

Sandra vertelt over de rol van GHOR: “De positie van GHOR is bijzonder, want we hebben niet heel veel eigen mensen of middelen. We berusten op ons grote netwerk van zorg- en veiligheidspartners. Wij leggen de eerste verbindingen, zodat organisaties elkaar vinden. We beoordelen welke zorg nodig is op de plek waar de opvang plaatsvindt en controleren en bewaken dat deze zorg wordt verleend. We schakelen huisartsen en ziekenhuizen, gemeenten (bevolkingszorg), verloskundigen en apothekers in, maar schakelen ook met de brandweer, ambulancezorg en politie als dit nodig is. Wij verbinden de werelden van zorg en veiligheid.”

Werken in een crisisorganisatie

GHOR houdt zich bezig met het vraagstuk: hoe organiseren we medische zorg op de opvanglocaties? Tijdens de opstartfase, maar ook voor de langere termijn. Sandra: “In de acute fase lossen we problemen snel op. Hierbij vallen we terug op de collega’s van VGGM, zoals de ambulancezorg en GGD. Dat is het grote voordeel van het construct van deze organisatie. Vervolgens kijken wij welke zorgpartners ingeschakeld kunnen worden om de zorg op langere termijn in te vullen.” Nanda geeft aan: “De druk en snelheid waarmee we werken geeft me veel energie. De vluchtelingen hebben onze inzet nodig om de zorg te krijgen die zij nodig hebben. Ik vind het belangrijk hier onderdeel van uit te maken.”

Zorg op locatie

GHOR coördineert zowel acute- als niet-acute zorg. De GGD is één van de partners uit het niet-acute domein. Een intensieve samenwerking is essentieel. Reggie Diets had in het beginstadium van deze crisis de rol van Hoofd Acute Gezondheidszorg, namens de GHOR. Allard Schimmel had de rol van Hoofd Publieke Gezondheidszorg/crisiscoördinator GGD. Wij spraken hen over de inrichting van zorg op locatie. Reggie vertelt: “Wij bieden in de acute fase, direct bij het openen van een opvanglocatie, medische zorgverlening. Dit kan zijn: een huisarts die spreekuur houdt, een verpleegkundige die de vluchtelingen medisch beoordeelt en de eerst mogelijke zorg biedt. Maar bijvoorbeeld ook het verzorgen van zieke vluchtelingen die (net) binnenkomen.”

Reguliere zorg

Na verloop van tijd, wanneer acute zorg is verleend, worden reguliere zorgprocessen ingericht voor de vluchtelingen. Reggie vertelt verder: “Reguliere GGD-processen in het kader van Algemene Gezondheidszorg bestaan uit testen en vaccineren. Voor Jeugdgezondheidzorg bestaan de werkzaamheden voornamelijk uit screening van kinderen en het koppelen van pasgeborenen aan het consultatiebureau.” Allard stemt in, en voegt toe: “Denk bij GGD-processen ook aan infectieziektebestrijding (zoals corona), inspectie voor veiligheid en gezondheid van de opvanglocatie en inderdaad Jeugdgezondheidszorg. Mijn werk bestaat uit het opstarten van zorgprocessen, zorgpartijen met elkaar verbinden, bewaken dat de benodigde zorg plaatsvindt én deze uitvoering vastleggen.”

Situatie vluchtelingen ontredderd

Het is een indrukwekkend proces, vertelt Reggie: “Wij doen het samen en hebben elkaar nodig om dit te realiseren. Ik denk dat je maar één keer een crisis zoals deze meemaakt in je carrière. Het is emotioneel om te zien hoe deze vluchtelingen hun eigen land zo plotseling moesten verlaten. Zij komen vervolgens in een vreemd land, zonder bezittingen en moeten zich overgeven aan de totaal andere cultuur. De opgevangen vluchtelingen zijn echt ontredderd. Dat maakt wel indruk op je.”