Coronacrisis laat noodzaak van een GGD dichtbij zien

Bewaken, beschermen en bevorderen. GGD Gelderland-Midden staat elke dag klaar voor de gezondheid van 700.000 inwoners in vijftien gemeenten. Tijdens de coronacrisis doen we dat zichtbaarder dan ooit. Met een fijnmazige aanpak die bij GGD-directeur Henk Bril naar meer smaakt. Een gesprek over een GGD die dichtbij is, ook na coronatijd.

Om direct met de deur in huis te vallen, gerust is Henk Bril er deze zomer niet op. De directeur van GGD Gelderland-Midden ziet – ook in zijn eigen omgeving – dat mensen klaar zijn met het coronavirus. “Begrijpelijk”, zegt Bril, “maar het virus is er nog steeds. Toch zie ik om mij heen minder urgentie. Mijn vrienden kijken raar op dat ik hen alleen begroet met een ‘boks’, maar ik geloof in gepaste afstand en in een beetje op elkaar letten. Wat heel anders is dan leven in een totale cocon. Dat hoeft echt niet, dan ben je straks nergens meer tegen bestand. Blijf wel de basisadviezen volgen en thuis bij klachten."

Klaar voor een nieuwe golf

Hoewel het coronavirus grillig verloopt en diverse scenario’s mogelijk zijn, bereidt GGD Gelderland-Midden zich voor op een opleving. “Vanuit een kernbezetting schalen we dan snel op”, vertelt Bril. “Om het virus goed te monitoren, de doorstroming in de zorgketen te bewaken en volop te testen en vaccineren. Daarbij kunnen we onder andere putten uit een landelijke poule van zorgreservisten die weer willen helpen. Van gepensioneerde huisartsen tot en met zorgstudenten. Fijn dat die kennis en kunde is geborgd.”

Na de zomer volgt een grootschalige nieuwe vaccinatieronde, een najaarscampagne. “We weten wat ons te doen staat”, verzekert Bril. “Ik merk daarbij dat we hebben geleerd. Bijvoorbeeld dat snelheid niet altijd wint van zorgvuldigheid. In de voorbereiding schenken we nu meer tijd en aandacht aan de arbeidsmarkt. Die landelijke poule van zorgreservisten is een mooie verbetering.” 

Momenteel focust GGD Gelderland-Midden zich in het bijzonder op kwetsbare mensen. Zodat ook zij de best mogelijke voorlichting en zorg krijgen. Bril: “Onze samenleving staat bol van nepnieuws en desinformatie. De GGD vindt het heel belangrijk dat je op basis van de juiste informatie kiest. Bijvoorbeeld om je wel of niet te laten vaccineren. Daarom blijven we doorgaan met gezondheidsbevordering in de buurt. Met vaccinatielocaties dichtbij maken we het zo gemakkelijk mogelijk om je weerstand een boost te geven.”

Henk Bril GGD

GGD-directeur Henk Bril: "Op elke euro die we investeren in de jeugdgezondheidszorg, verdienen we 11 euro terug."

Verschil maken in de wijk

Tijdens het gesprek praat Bril opvallend vaak over dichtbij zijn. Dat is niet voor niets, zo legt hij uit: “Door corona kent iedereen de GGD ineens. Ons netwerk was nog nooit zo sterk. Corona heeft de GGD een frisse blik op zaken gegeven. Ik riep vorig jaar: ‘De GGD komt naar u toe deze zomer!’ Mensen keken mij verdwaasd aan. Met de informatieteams en prikbussen is ons dat toch maar mooi gelukt. We zijn dichterbij dan we ooit zijn geweest.”

Enthousiast wordt Bril van bijvoorbeeld het Daklozen Advies Kantoor en het inloopspreekuur voor sekswerkers. Nieuwe initiatieven waarbij de GGD kwetsbare mensen opzoekt. “Zulke initiatieven maken mij trots”, aldus Bril. “Ik kan een heel verhaal ophangen, maar willen we deze aanpak verder inkleuren, dan moeten we erop uit. Het draait om zichtbaar zijn. Zodat kwetsbare mensen zichzelf en anderen kunnen helpen. Het zijn vaak mensen die ‘een afstand tot de overheid’ voelen. Zij komen niet vanzelf naar de GGD, dus wij moeten naar hen toe. In hun wijk maken we het verschil.”

Zo’n aanpak vergt aanpassingsvermogen van de GGD. “De stap naar buiten is geen gemakkelijke stap”, erkent Bril. “Ons belangrijkste werk is altijd in de spreek/behandelkamer geweest. Toch vind ik dat we de witte jas vaker mogen inruilen voor een GGD-polo. Om in de wijk bij te dragen aan gezondheidsbevordering en preventie. Dat past bij onze publieke taak en daar moeten we ons constant bewust van zijn.”

Investeer in publieke gezondheidszorg

In de kern is de GGD er juist voor mensen die niet voor zichzelf kunnen opkomen, zo herhaalt Bril. Hij haalt een treffend voorbeeld aan: “Een kind dat in de eerste duizend dagen een kansrijke start krijgt, heeft later veel minder zorg nodig. Op elke euro die we investeren in de jeugdgezondheidszorg, verdienen we 11 euro terug. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek en bewijst de noodzaak van investeren in publieke gezondheidszorg.”  

Bril pakt graag door met de fijnmazige aanpak. En dat wordt makkelijker als gemeenten de inwonersbijdrage met een paar euro verhogen. “Daarmee staat of valt onze ambitie”, verduidelijkt Bril. “We willen van de GGD veel meer een netwerkorganisatie maken. Een organisatie die gebruikt maakt van een fijnmazig netwerk in de hele regio. Waarom alleen een consultatiebureau in een wijk of dorp? Een completer GGD-wijkbureau en beter aansluiten op gezondheidscentra levert veel meer gezondheidswinst op.”